Hani sosyal medyada paylaşımlar arasında dolaşırken milletin trafik cezalarını silip bir an bize şunu diyen var mı? Vay! insanlık ölmedi Sana bunu söyleten yargıcı hatırlıyor musun? Evet, kaydeden Frank Caprio hakkında konuşuyoruz. İnsanların yüzlerini gülümseten bu tatlı yargıç, Caught in Providence programıyla tanınıyor.
Bu programın bölümlerini gören kişiler arasında ” Bir mahkemede böyle bir yapım nasıl kurulabilir?”, “ Duruşmalar bu şekilde kaydedilip paylaşılabilir mi?” ve sonunda ” Bizim ülkemizde Böyle bir durum meydana gelebilir mi?‘ gibi sorular ortaya çıkıyor. Arap saçından hiçbir farkı olmayan bu konuyu olabildiğince açık bir şekilde konuşalım.
Duruşmaların kaydedilmesi, hatta canlı yayınlanması yasal mı?
Bu durum hem Amerika’da hem de dünyanın başka yerlerinde yaşanıyor. ceza ve hukuk duruşmaları İkiye bölünerek fiyatlandırılır. Hatta konuya daha esnek bakan ABD perspektifinden bakıldığında bile ciddi bir ayrım var. Çünkü bir yandan ” Eğer bu salona bir kamera girerse sadece cesedimin üzerinden geçecektir.” fikrini savunan eski yargıç David SouterBunun gibiler olduğu gibi bir yandan da bunun topluma olan inancı artıracağını savunanlar da var.
Kameraların varlığı mahkeme görevlilerini ve sivilleri halkın geri kalanından üstün kılıyor. medya baskısı Verilecek kararı veya yapılacak savunmayı etkileyebilir. Öte yandan şeffaflığı savunan bir grup da var. Özellikle etik konusunun dahil edilemediği, yani yalnızca hukukun rol oynaması gereken aşırı durumlarda bu ayrım daha da derinleşmektedir.
Elbette bu söylediklerimiz davaya müdahil olanlar ve mahkeme dışında kayıt almak isteyen “üçüncü kişiler” için de geçerlidir.
Çünkü mahkemeler gerekli gördüğü takdirde ses ve/veya görüntü kaydı alma yetkisine sahiptir. Ancak sanık izinsizBunun dışarıya sızdırılması yasa dışıdır.
Aynı zamanda ABD’de devletin ya da mahkemenin buna izin vermesi de yeterli değil. Temelde buna izin verilse de hakimler duruşma sırasında kayıt yapılmasına izin vermiyor. yasaklama yetkisi var . Bu durum açıkça duruşmalarda tartışmalara neden oluyor.
basının özgürlüğü Savunmacılar bu sahneleri kamuoyuna sunarak adaletin nasıl sağlanıp sağlanmadığını göstermek istiyorlar. Bu sayede bireyler hakimlerin daha objektif kararlar vereceğine ve panel üyelerinin daha adil olacağına inanmaktadır. Bu bağlamda birçok eyalet mahkemesinin makul kurallar çerçevesinde kayıt yapılmasına izin verdiğini görüyoruz.
Ancak iş federal mahkemelere gelince, bu o kadar kolay değil.
Çünkü her ne kadar hukuk davalarında bazı durumlarda buna izin verildiğini görsek de, ceza davaları Mahkemelerin kayıt altına alınmasına karşı bir tutumu var. Ülkenin bu alandaki en yüksek temyiz mahkemesi olan Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi, başlangıçta kayıtlara karşıydı ancak şimdi yalnızca yüksek sesleCanlı yayın yapılmasına olanak sağlar.
Ülkemizdeki duruma geçmeden önce gördüğünüz gibi terazinin bir tarafında tartışmalar var. medyanın akışkanlığındanÖte yandan ortaya çıkan endişeler, insanların şeffaflık istemek Özgürlük konusu doğdu. Yetkililer, özellikle isimleri yaygın olarak bilinen kişiler söz konusu olduğunda medyanın yarattığı kaostan tedirgin olsa da toplum, yetkililerin adil davranacağından emin olmayabilir.
Ülkemizde bu durum nasıldır?
6100 numara Medeni Usul Kanunu153. madde konuyu net bir şekilde şöyle açıklıyor:
Yani ülkemizde bu ancak gerekli görülmesi halinde mahkemece yapılabilmektedir. Kişiler buna rağmen kayıt yaptırmaya çalışırsa cezalandırılır. Cezalar Türk Ceza Kanunu’nun 286’ncı maddesine göre veriliyor. Ve böylece:
Mahkeme kayıtlarının tutulmasında da bilmek isteyeceğiniz farklılıklar vardır.
Medeni Usul KanunuBu kez tutanak tutma şeklimiz olan 154. sayıyı şöyle açıklıyor:
Kuyu hakimin etrafında Döner bir kayıt geleneği vardır. ABD’de bunu yapan kişiler hakimden bağımsız olarak söylenen her şeyi kaydediyor. Görevi herkesin ağzından çıkan her şeyi yazmak olan bu kişilerin yaptığı çalışma, o duruşmanın yazılı kaydıdır. Elbette her duruşmanın elektronik kaydı da sisteme dahil.
“Bütün bunları nasıl bu kadar hızlı yazıyorlar?” diye düşünüyorsanız sizi steno daktilosuyla tanıştıralım.
Bu gördüğünüz araç birden fazla tuşa basılarak yazılan bir harf değildir. hece Yazmanızı sağlar. Yıllar süren eğitimin ardından bu cihazı parlamento ve mahkeme salonlarında kullanan stenograflar, ağızdan çıkanları hızla kaydediyor. Bu arada hakimin kontrolünde olmayan stenograf üzerine düşeni hızla yapabiliyor.
Bizim durumumuzda bu alet ağırdır Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Milletvekillerinin konuşmalarının kaydedilmesi için kullanılır. Hatta son dönemde yaşanan bir gelişmeye göre parlamento stenografları artık sesi yazıya dönüştüren yapay zeka araçlarına yer verecek. Mahkemelerde dakika katipleribireylerin söylediklerini kaydeder.
Bu konuda istişarede bulunduğumuz Avukat Yıldırım Hacıoğlu, ülkemizin bu konudaki durumuna ve avantajlarına değindi.
Hacıoğlu’na göre ülkemizde yargı bağımsızlığının korunması amacıyla tüm duruşmalar kapalı yapılıyor. UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilgi Sistemi) sistemi çerçevesinde kayıt altına alındığı unutulmamalıdır. Bütün bunları okuduktan sonra” Hakim istediğini yapabilir.“Böyle bir düşünceye gerek yok. Çünkü duruşma salonundaki monitörler neyin kaydedilip neyin kaydedilmediğini gösteriyor. Bu sayede rapor herkesin kabul edeceği bir biçimde ve daha sonra UYAP sistemine aktarılıyor. Değiştirmek mümkün değil . Tabii tutanakların yanı sıra tüm duruşma salonu kameralarla kayıt altına alınıyor, böylece davranış, hareket, davranış gibi durumlar incelenebiliyor. Söz konusu sistemimiz Avrupa’nın birçok ülkesinde kullanılıyor. örnek olarak alınıyor.
Ayrıca duruşmaların kaydedilmesi yasak olmasına rağmen, halka açık olarak gerçekleştiBu bağlamda izlemenin ücretsiz olduğunu hatırlatmakta fayda var.
Böylece mahkeme salonlarında görüntü ve seslerin kaydedilmesi konusuna değindik. Ayrıca tutanak tutma konusunda da birçok farklılık gördük. Kaynak bağlantılarımızda görebileceğiniz pek çok avukat, özellikle tutanak tutma tekniklerinde Türkiye’nin bir adım geride olduğunu iddia ediyor. Görüşleriniz neler?
